Ongevalsletsel

Gewrichten

Contusie 

Kneuzing

 Bloeduitstorting i/h onderhuidse weefsel, meestal door

Distorsie

 Verstuiking / verzwikking / verdraaing

 Beschadiging gewrichtkapsel/-banden

Luxatie

Ontwrichting

Kop gewricht is uit de gewrichtspan

Botletsel

Fissuur

Barst/spleet

 Vaak wel pijn, geen duidelijke afwijking zichtbaar

Fractuur

 Been/bot breuk (als teken #)

collum #

dijbeenhals

Veel bij oudere mensen

 compressie #

samengedrukt

 b.v. t.g.v. rechtstandige sprong naar beneden

 gecompliceerde # (open)

wond in de huid thv #

 green stick #

 geknikt / gebarsten als twijgje

meer "elastisch" botweefsel bij kinderen

 gesloten #

huid is intact gebleven

 impressie #

indrukking

b.v. slag op de schedel

 schedelbasis #

bloed uit oren / neus / soms de mond t.g.v. # in de

 schedelbasis (daar waar de schedel aan de romp

 vastzit), vaak rechtstreekse verbining hersenvocht-

 buitenlucht â†’ bloed met hersenvocht (hersen -

  ruggemergvocht = liquor cerebrospinalis) op een

 gaasje een "halo" zichtbaar (bloed met vage cirkel) 

 Belangrijkste botten (van hoofd naar voeten)

cranuim ("craniaal")

Schedel

Zygoma

Jubeen

 cervicale wervels

wervels van de nek / hals

 thoraciale wervels

wevels t.h.v. de borstkast (thortax)

 lumbale wervels

 wevels t.h.v. het lende gebied (na de onderste rib)

 costa ("costaal")

Ribben

Sternum

 borstbeen middenvoor

Clavicula

Sleutelbeen

breekt vaak t.g.v. autogordel

Scapula

Schouderblad

Humerus

Bovenarm

ulna

Ellepijp

Radius

Spaakbeen

heup / bekken

Femur

Dijbeen

 femur # â†’ shock risico!

Patella

knieschijf

 Ongevalsletsel

 Gewrichten

 Contusie 

 Kneuzing

 Bloeduitstorting i/h onderhuidse weefsel, meestal door

 een stomp voorwerp 

 Distorsie

 Verstuiking / verzwikking / verdraaing

 Beschadiging gewrichtkapsel/-banden

 Luxatie

 Ontwrichting

 Kop gewricht is uit de gewrichtspan

 Botletsel

 Fissuur

 Barst/spleet

 Vaak wel pijn, geen duidelijke afwijking zichtbaar

 Fractuur

 Been/bot breuk (als teken #)

 collum #

 dijbeenhals

 Veel bij oudere mensen

 compressie #

 samengedrukt

 b.v. t.g.v. rechtstandige sprong naar beneden

 gecompliceerde # (open)

 wond in de huid thv #

 green stick #

 geknikt / gebarsten als twijgje

 meer "elastisch" botweefsel bij kinderen

 gesloten #

 huid is intact gebleven

 impressie #

 indrukking

 b.v. slag op de schedel

 schedelbasis #

 bloed uit oren / neus / soms de mond t.g.v. # in de

 schedelbasis (daar waar de schedel aan de romp

 vastzit), vaak rechtstreekse verbining hersenvocht-

 buitenlucht → bloed met hersenvocht (hersen -

  ruggemergvocht = liquor cerebrospinalis) op een

 gaasje een "halo" zichtbaar (bloed met vage cirkel) 

 Belangrijkste botten (van hoofd naar voeten)

 cranuim ("craniaal")

 schedel

 zygoma

 jubeen

 cervicale wervels

 wervels van de nek / hals

 thoraciale wervels

 wevels t.h.v. de borstkast (thortax)

 lumbale wervels

 wevels t.h.v. het lende gebied (na de onderste rib)

 costa ("costaal")

 ribben

 sternum

 borstbeen middenvoor

 clavicula

 sleutelbeen

 breekt vaak t.g.v. autogordel

 scapula

 schouderblad

 humerus

 bovenarm

 ulna

 ellepijp

 radius

 spaakbeen

 heup / bekken

 femur

 dijbeen

 femur # → shock risico!

 patella

 knieschijf

 tibia

 scheenbeen

 fibula

 kuitbeen

 huiddefecten

 amputatie

 geheel of gedeeltelijk azetting van een lichaamsdeel

 brandwond

 1e graad

 roodheid

 2e graad

 blaarvorming

 3e graad

 ernstige weefselbeschadigingen.

 4e graad

 gekookd (wit) / verkoling (zwart)

 denk aan de regel van 9 t.a.v. de ernst.

 hechtwond

 dermate grote of gecompliceerde verwonding dat deze

 gehecht dient te worden.

 hematoom

 bloeduitstorting

 steekwond

 door een voorwerp veroorzaakte insteekopening

 (voorwerp op z'n plaats in het lichaam laten; in elk

 geval, indien mogelijk, meenemen)

 Bloedingen

 Verneuze bloeding

 Aderlijke bloeding

 Bloed sijpelt (soms krachtig) uit de wond

 Arteriële bloeding

 Slagaderlijke bloeding

 Bloed spuit stootgewijs (hart-ritme) uit de wond

 Orgaan bloeding

 Meestal door stomp of doordringend trauma

 aangedane organen (longen, lever, nieren, milt) →

 shock!

 Hersen- / zenuwletsel

 Commotio

 Hersenschudding

 Cerebri: van cerebrum = hersenen

 Contusio cerebri

 Hersenkneuzing

 Schedelbasis fractuur

 Wervel fractuur/dislocatie

 Gevolg vaak: tintelingen en/of uitvalverschijnselen →

 nekkraag en wervelplank

 Whip-lash

 Zweepslag

 Langdurige hoofd/nekpijn en duizeligheid na extreme

 strekking gevolgd door buiging van de nek, t.g.v.

 schokstoot bij botsing (bv kop-staart)

 Zwangerschap & geboorte

 Terminologie

 Dysmatuur

 Onderontwikkeld tov de leeftijd

 Gravida

 Zwangere

 van graviteit = zwangerschap

 Immatuur

 Onvoldragen

 Neonaat

 Pasgeborene

 Partus

 Bevalling, baring, uitdrijving van het kind

 Placenta

 Moederkoek

 Schijfvormig zeer vaatrijk vormsel in de baarmoeder

 tijdens de zwangerschap, aan de ene zijde via de

 navelstreng aan de vrucht verbonden, aan de andere

 zijde "ingegroeid" in de baarmoederwand: verzorgt

 bloedverbinding tussen moeder en vrucht; tijdens de

 bevalling: nageboorte, komt na het kind

 Prematuur

 Te vroeg, voortijdig, geboren

 Seroniteit

 Te lang durende zwangerschap

 Uterus

 Baarmoeder

 Zwangerschap problematiek

 Eclampsie

 Stuiptrekkingen t.g.v. zwangerschapsvergiftiging

 (gravidarum = tijdens de zwangerschap) gelijk aan een

 epileptische  insulten

 Extra uterine graviditeit

 Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

 Fluxus post-partum

 Nabloeding na de geboorte van het kind

 → shock

 Ruptuur

 Scheuring

 (bijna-) totale vagina-ruptuur = scheuring van de

 onderzijde vagina tot (en met) de anus, t.g.v. bevalling

 Zwangerschaps-toxicose

 Zwangerschapsvergiftiging

 verschijnselen: o.a. hoge tensie, oedeem, eiwitten in de

 urine

 Psychiatrie

 Meest voorkomende ziektebeelden

 Depressie

 Stoornis in het gevoelsleven

 zich uitend in neerslachtigheid, verminderde activiteiten,

 afmatting, geheigenproblemen, onverschilligheid voor

 prikkels van buitenaf

 Manie

 Stoornis in het gevoelsleven

 zich uitend in onbedwingbare driften van allerlei aard

 Psychose

 Geestesziekte

 waarbij men moeite heeft met het onderscheiden

 van/geen verschil meer kan onderkennen tussen

 fantasie en werkelijkheid, zich uitend van 

 "onzinverhalen"tot complete chaotische /

 onbegrijpelijke levenswijze en/of agressie

 Afkortingen

 BOPZ

 Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Zieken-

 huizen

 IBS

 In Bewaring Stellen

 Gedurende korte tijd (enkele weken) verplichte

 opname

 RM

 Rechtelijke Machtiging

 Gedurende langere tijd (half jaar) verpichte opname

 TS

 Tentamen Suïcide

 Zelfmoordpoging

 Hart & Vaatziekten

 Anatomie termen

 Atrium

 Boezem

 Twee boezems aan de bovenzijde van het hart

 sinus ritme(=RSR Regulair Sinus Ritme)

 Normale hartslag geactiveerd vanuit de sinusknoop

 Ventrikel

 Kamer

 Twee kamers aan de onderzijde van het hart

 Meest gebruikte termen bij ziekte verschijnselen

 Aneurysma

 Zak- of spoelvormige verwijdering van de slagader;

 slagaderbreuk

 Afhankelijk van de plaats van het aneurysna, kan dit

 een levensbedreigende situatie zijn

 A.P. klachten = Angina Pectoris

 met pijn in de hartstreek, angst en een beklemd gevoel

  gepaard gaande aanvallen t.g.v. zuurstoftekort van de

 hartspier

 Asthma cardiale

 Asthma = veranderlijke belemmering in doorgankelijkheid

 kleine luchtwegen

 t.g.v. van links-decompensatie ("longen lopen vol"

 door uittredend vocht) optredende ernstige

 benauwdheid 

 Asystolie

 A = geen / Systole = samentrekking hartspier

 geen samentrekking van de hartspier, geen elektrische

 activiteit: streep op de scope

 Brady -cardie

 Brady = kort

 abnormale langzame hartwerking

 Decompensatio cordis

 Stoornis in het compensatie vermogen van het hart

 verlies aan pompkracht van het hart, waardoor vocht

 zich ophoopt in de benen (= rechtse decompensatie)

 en/of in de longen (= linkse decompensatie)

 Fibrilleren

 Onwillekeurig samentrekken van spierweefsel

 bibberen

 Atrium fibrilleren

 BF: boezems pompen onvoldoende uit in kamers

 geeft verhoogt risico op stolselvorming

 Ventrikel fibrilleren

 VF: kamers pompen niet meer uit naar het lichaam

 is dodelijk

 Hartinfract

 Acuut zuurstof tekort van hartspierweesel door afsluiting

 van één of meer kransslagaders

 (= slagaders die om het hart liggen)

 zich uitend in beklemmende pijn achter 't borstbeen,

 meestal uitstralend naar armen, hals, kaak, mond

 Infarct

 opvulling

 gehele (of gedeeltelijke) afsluiting van een bloedvat,

 zodanig dat het weefsel, dat door dit vat van bloed

 wordt voorzien, door het tekort beschadigd wordt

 Ischemie

 Plaatselijke bloedeloosheid, zuurstof te kort in het weefsel

 Septum defect

 Septum = tussenschot / defect = gebrek

 bij hartproblemen  meestal O2-rijk bloed wordt door

 defect ("gaatje" in) tussenschot van het hart

 "vermengd"met O2-arm bloed

 Tachy cardie

 Tachy = snel

 abnormale snelle hartwerking

 Onderzoek / behandeling hartziekten

 C.A.B.G.

 Coronary Artery Bypass Graft

 d.m.v. een bloedvat elders uit het lichaam (meestal een

 been) een bloedvat omleggen, zo een dichtgeslibt deel

 passerend (= Bypass)

 C.A.G.

 Coronair Angio Grafie

 Röntgen opname van de bloedvaten van het hart,

 d.m.v. het inbrengen van een catheter (= een buisje/

 slangetje) in de lies- of arm arterie (wordt doorgevoerd

 naar het hart) en daarna inspuiten van Röntgen

 contrast vloeistof

 P.T.C.A.

 Percutane Transluminale Coronaire Angioplastiek

 dotteren: methode (van dr Dotter en dr. Judkins USA)

 d.m.v. inbrengen catheter met opblaasbaar uiteinde,

 dichtgeslibte vaten verruimen  

 Stent

 Zelf uiteengaande metale prothese

 wordt, tijdens een dotter behandeling, in een coroniare

 atrerie ingebracht, houdt het vat (langer) open

 Vaatziekte in de hersenen

 C.V.A.

 Cerebral Vasculair Accident

 t.g.v. een afsluiting van, of een bloeding vanuit, een

 bloedvat (-vaten) in de hersenen neurologische

 uitvalverschijnselen, zoals halfzijde zwakte van de

 bewegingen (=hemi-parese), of halfzijdige verlamming

 (verlamming = paralyse) en/of onvermogen zich uit te

 drukken in spraak/schrift (=afasie)

 T.I.A.

 Trancient Ischemic Attack

 plotseling optredende neuroligische uitvalverschijnselen

 t.g.v. circulatie stoornis in de hersenen, welke van

 voorbijgaande aard zijn en weinig tot geen

 restverschijnselen nalaten

 Ziekte aan de luchtwegen

 Enkele termen

 Aspiratie

 Aanzuiging / inademing

met: "patiënt heeft geaspireerd" bedoeld men meestal: inademen

van andere zaken dan lucht: braaksel, water, ect.

(zie: aspiratie-pneumonie)

 Expiratie

 Uitademings activiteiten

 Inhalatie

 Inademing van dampen / gassen

 Inspiratie

 Inademings activiteiten

 Ventilatie

 Luchtverversiing / ademhaling

 Ziektebeelden

 Aspiratie pneumonie

 Longonmtsteking door aanzuiging (bij de inademing)

 van voor de longen schadelijke stoffen

 kan dus ook t.g.v. braken of bijna verdrinking zijn

 CARA

 Chronische A-speciafieke Respiratoire Aandoeningen

 verzamelnaam van slijmvlies ontstekingen van de

 ademhalings organen door virale en/of bacteriële

 oorzaak of door overmatig sterke reacties op stoffen uit

 de leefomgeving

 Hooikoorts

 Overgevoeligheid voor bepaalde stuifmeel soorten

 en/of mijten in huisstof ect.

 Asthma bronchiale

 aanvalsgewijs optredende ernstige ademnood t.g.v.

 kramp van de spieren, en zwelling van het slijmvlies, in

 de grote luchtwegen

 Chronische bronchitis

 slepend verlopende slijmvlies ontsteking van de grote

 luchtwegen

 Emfyseem

 Luchtzucht

 long emfyseem: het verloren gaan van de elasticiteit

 van de longblaasjes, waardoor verminderde gas-

 wisseling en vernauwing van de kleinere luchtwegen

 C.O.P.D.

 Chronic Obstructive Pulmonary Diseases

 steeds meer in zwang komende term, ter benoeming

 van verspreid in het luchtwegenstelsel voorkomende

 vernauwing van de luchtwegen, CARA klachten

 Hyperventilatie

 versnelde en verdiepte ademhaling, meestal door

 emoties bij neurotische mensen, soms t.g.v.

  ziektetoestanden zoals diabetes, cerebrale stoornissen

 of hartproblemen

 Pneumonie

 Longontsteking

 Pneumo thorax

 Ophoping van lucht/gas in de borstholte

 Spannings pneumothorax

 tijdens de inademing wordt lucht aangezogen via een

 (traumatisch of ziekelijk) defect dat zich bij uitademing

 sluit, zodat de hoeveelheid lucht in de bostholte steeds

 toeneemt

 Enige andere ziektebeelden

 Diabetes mellitus

 Diabetes = waterhevel / mellitus = honingzoet

 Suikerziekte: door onvoldoende werking of productie

 van het alvleesklier-hormoon insuline (waardoor te

 weinig calorieën vrijkomen uit de ingenomen

 voedingsproducten) gaat het lichaam de ongebruikte

 suikers weer uitspoelen via de nieren: "zoete urine"

 hyper-glycemie (hyper=veel / glucose=druivensuiker /

 (a)emie=mbt het bloed

 Sterk verhoogd glucosegehalte van het bloed

 hypo-glycemie (hypo=verminderd/onvolkomen

 Te laag glucosegehalte van het bloed

 Epilepsie

 Vallende ziekte

 Aanvalsgewijs optredende stoornissen in de hersen-

 functie, zich meestal uitend in daling van de

 bewustzijnsgraad (=absence) tot bewusteloosheid en

 krampen gedurende langere tijd (=grand mal) 

 epileptisch insult (insult=aanval)

 Hepatitus

 Hepar = lever

 Leverontsteking, meestal veroorzaakt door een virus

 (A, B, herpes simplex), soms door een bacterie (ziekte

 van Weil), door invloed van giftige (=toxische) stoffen

 (alcohol, medicijnen) of door andere interne ziektes →

 vaak "geel" oogwit of zelfs "gele" huidskleur (=icterus)

 H.N.P.

 Hernia Nucleï Pulposi / hernia = breuk

 Uitstulping van een tussenwervelschijf waardoor druk

 ontstaat op bepaalde zenuwen, meestal t.h.v. de

 lendewervels (van boven naar beneden: L(umbaal) 1,

 L2, L3 enz.)

 Ileus

 Onvermogen van de darm tot voorbewegen van de 

 darminhoud, t.g.v. bijvoorbeeld spierverlamming,

 afsluiting.

 Koliek

 Heftige pijn door kramptoestand van spierweefsel in

 holle organen (maag, darm, galwegen, baarmoeder, 

 urinewegen, ect.)

 Koortsstuip

 Vooral bij kinderen tot ± 5 jaar voorkomende aanvallen

 van krampen, (gelijkend op epileptische insulten) t.g.v.

 veel te hoge lichaamstemperatuur (>39 °C)

 Meningitis

 Meningen = hersenvliezen

 Acute of sub- (=half) acute infectie ziekte gekenmerkt

 door ontsteking van de hersen- en/of ruggemerg-

 vliezen, vrijwel altijd door bacteriële of virale oorzaak

 ("nekkramp") - > kan besmettelijk zijn!! 

 Urine-retentie

 Ophouden of terughouding van urine

 Onmogelijkheid urine uit de blaas te lozen.

 Diverse termen

 Ambu-ballon

 Merknaam voor beademings-ballon

 Catheter

 Buisje

 Meestal flexibel buisje in urinekanaal om urine uit de

 blaas te laten lopen, in daarvoor bestemd zakje (=c.a.d.

 catheter á demeure: verblijfscatheter)

 C.C.U.

 Coronary Care Unit

 Hartbewakings afdeling

 Coniotomie

 Opening van de luchtpijp door insnijding tussen

 schildkraakbeen en ringkraakbeen

 CT-Scan

 Computer Tomography

 Ronddraaiende Röntgenbuis, doorlicht telkens op een

 andere plaats het lichaamsdeel (hoofd, buikholte), zo

 ontstaat , m.b.v. computer interpretatie, een opname

 van een dwarsdoorsnede (in plaats van een voor-,

 achter-, of zijaanzicht zoals bij een gewone Röntgen-

 foto)

 Defibrilleren

 Opheffen van fibrillatie van de hartspier d.m.v.

 stroomstoot, toegediend met de paddles / via de defi-

 pads van de defibrillator.

 I.C.U.

 Intensive Care Unit

 Afdeling voor intensieve zorg t.b.v. diverse vitale

 lichaamsfuncties

 Infuus / infunderen

 infuuus = vloeistof bereiden uit geneesmiddelen

 infusie = ingieting, het inbrengen van vocht

 infunderen = het bereiden/ toedienen van een infuus

 Intubatie

 Inbrengen van een buisje in het strottenhoofd (begin

 van de luchtpijp, achter de stembanden) m.b.v. de

 laryngoscoop om d.m.v.  Beademingsautomaat of

 beademingsballon de ademhaling kunstmatig te

 vervangen/ondersteunen.

 M.R.I.

 Magnetic Resonance Imaging

 Door interpretatie van teruggekaatste magnetische

 straling, m.b.v. een computer, opname maken van

 dwarsdoorsneden van het menselijk lichaam

 (toepassing als CT-Scan, echter veel nauwkeuriger

 opname) 

 Packed Cells

 Plasma vloeistof waarin grote hoeveelheden rode

 bloedlichaampjes "zweven"

 P.O.K.

 Poliklinische Operatie Kamer

 Polikliniek

 Afdeling voor behandeling van lopende patiëten: geen

 klinische (kliniek=ziekenhuis) opnames.

 Recidief

 Terugval

 Opnieuw optreden van ziekteverschijnselen na 

 genezing

 Saturatie

 Verzadiging

 Mate van verzadiging van het bloed met zuurstof

 (waarde van 95 tot 100 is normaal)

 Stoma

 Opening

 Onnatuurlijke, al of niet kunstmatige (door een chirurg

  aangelegde) opening, die een lichaamsholte met de

 buitenwereld verbind: urine-stoma, anus

 praeternaturalis, tracheo- stoma.

 Succomberen

 Bezwijken / overlijden

 Voorkeursterm bij het vermelden van dit gegeven aan

 de CPA (Centrale Post Ambulance) per porto-

 foon/mobilofoon: "de patiënt is "gesuccombeerd""

 Tensie

 Spanning / druk

 Bloeddruk; gemiddeld R(iva)R(occi) 120/80 (mm kwik-

 kolom)

 Terminaal

 Zich aan het einde bevindend

 Laatste levensfase van een niet meer te genezen zieke.

 Tracheotomie

 Luchtpijpsnede

 (Nood-) operatieve opening van de luchtpijp = trachea

 Trauma

 Geweldadige inwerkeing waardoor een vewonding

 ontstaat

 inhalatie trauma

trauma t.g.v. inademing van schadelijke dampen/gassen

(bijv. rook bij een brand)

 poly trauma: poly = veel

ernstig gekwetste ongevalspatiënt, met diverse verwondingen.

 psychisch trauma

geestelijk geweld aangedaan, bijv. blootstelling aan oorlogssituatie,

bedreiging met geweld.

 Triage

 Het rangschikken van gewonden. Bij grotere

 ongevallen en rampen, naar de ernst van de

 verwondingen

 Verkoeverkamer

 Verkoeveren = zich herstellen

 Waar patiënten uit de narcose bijkomen; "recovery"

 Afdelingsbenamingen ziekenhuis

 Gynaecologie

 Kennis van de ziekten vna de vrouwelijke geslachtsorganen

 Neurologie

 Kennis van de ziekten van het zenuwstelsel

 Orhopedie

 Behandeling van ziekelijke vorm- en functieverandering

 van het bewegingsapparaat

 Urologie

 Kennis van de ziekten van nieren, urinewegen en

 mannelijke geslachtsorganen